Makat apsesi, makatta meydana gelen ağrı, şişlik, akıntı, acıyla kendi belli eden ve mutlaka Uzman bir doktor tarafından müdahale edilmesi gereken bir rahatsızlık türüdür. Perianal apse olarak da bilinir. Anüste dışkılamayı kolaylaştırma için bölgede nemlenmeyi sağlayan salgı bezlerinde meydana gelen tıkanıklık sebebiyle oluşur. En önemli neden salgı bezleri olsa da bağırsak ve anüsle alakalı problemlerden dolayı da oluşum gösterebilir.

Makat apsesi sebebiyle ciddi boyutlarda ağrı yaşanabilir. Ağrı her geçen gün şiddetini arttırarak devam eder. Beraberinde kızarıklık, şişlik, akıntı görülebilir. Bu tür şikâyetlere titreme, üşüme, yanma gibi belirtiler de eklenebilir. Kişi hastalığın oluştuğu bölgeden dolayı açığa vurmaya çekinse de yaşanan şikâyetlerden dolayı saklanması pek mümkün değildir. Ciddi boyutlarda yaşanan şikâyetlerde genel cerrahi uzmanına başvurulması gerekir. Çünkü yaşanan şikâyetler bir an önce kontrol altına alınmazsa beraberinde başka hastalıklar açığa çıkabilir.

Makat apsesi bazen kendi kendine boşalarak ortadan kalkabilir. Ancak kendi kendine boşalmasını beklemek oldukça risklidir. Eğer apse müdahalesiz boşalırsa anal fistül hastalığının ortaya çıkma riskini arttırır. Anal fistül makat apsesinden daha ciddi problemlere yol açabilecek bir rahatsızlıktır. Bölgede meydana gelen iltihap zamanla dokulara zarar vererek dokuların çürümesine yol açar. Her geçen gün dokulardaki hasar artar. Apse fark edildiği anda kendiliğinden boşalması beklenmeden uzmana başvurulması ve boşaltılması gerekir.

Makat apsesi için doktora başvurulduğunda doktorun uygulayacağı muayene ile teşhis koyulabilir. Doktor parmakla makat muayenesi yapabilir. Bu muayene türü hasta için oldukça ağrılıdır. İlerlemiş apselerde teşhis için MR, tomografi ve endoskopi uygulanabilir.

Makat apsesi teşhis edilmişse zaman kaybedilmeden tedaviye başlanmalıdır. Makat apsesini boşaltmak için bazı uzmanlar iğne kullansa da asıl yapılması gereken işlem ameliyat ile apseli cildin açılarak apsenin boşaltılmasıdır. Çünkü iğne her zaman iltihabın boşaltılması için yeterli olmaz. Yüzeysel olarak gelişen apselerde lokal anestezi yeterli olurken ileri derecedeki apselerde genel anesteziye ihtiyaç duyulabilir. Bölgeye 2 santim kadar kesi açılır. Kesinin açıldığı anda içinde biriken cerahat dışarı akmaya başlar. İçeride kalan cerahati hekim parmağıyla dokulara zarar vermeden temizler. Cerahat tamamen boşaltıldığında hastanın yaşadığı şikâyetler neredeyse tamamen ortadan kalkar. Ameliyat sonrası hasta yavaş yavaş günlük aktivitelerine devam edebilir. İşe dönme süresi 1-2 gün olurken bazı vakalarda bu süre birkaç gün daha uzayabilir. Bölgede bulunan dokuların daha az hasar görmesi ve çabuk iyileşmesi için antibiyotik tedavisine devam edilir. Cilt altında yeni bir apse oluşumunu engellemek için bölgeye drenaj takılır. Hastanın şikâyetleri tamamen ortadan kalksa da yaranın iyileşmesi birkaç haftayı bulabilir.

Makat apsesi boşaltıldıktan sonra hastanın bölge hijyenine ve beslenmesine dikkat etmesi gerekir. Kabızlık, idrar yaparken zorlanma, ishal, kanama, titreme, ısı artışı, geçmeyen ağrı ve akıntı görülürse zaman kaybetmeden hekime tekrar başvurulması gerekir. Makat apsesiboşaltmak için geç kalınmışsa boşaltma işleminden kısa bir süre sonra anal fistür problemiyle karşılaşılabilir.

Makat apsesi cerrahi müdahale gerektiren bir rahatsızlıktır. Ancak cerrahinin yanı sıra rahatlamak amacıyla bazı bitkilerden yardım alınabilir. Bitkiler hem rahatlamayı sağlarken hem de iyileşme sürecinin hızlanmasına yardımcı olur.

Kuşburnu yağı: Antiseptik ve mikrop kırıcı etkisi olan yağ yemeklerden önce 10 damla olacak şekilde ılık suya eklenerek içilebilir.

Çörekotu: Bölgede gelişen iltihabın kısa sürede atılmasını sağlar. Enfeksiyon nedeniyle yaşanacak şikâyetleri hafifletir, ciltte oluşan hasar, yaralanma ve çatlak gibi durumları tedavi eder.

Zeytinyağı: Hakiki zeytinyağı cildi yakmayacak derecede ısıtılır. Bir pamuk yardımıyla sorunlu bölgeye sürülür. Zeytinyağı hasar oluşan cildi yumuşatır, dokuların onarılmasını sağlar.